آلکین
آلکینها هیدروکربنهایی هستند که دست کم یک پیوند سهگانه بین دو اتم کربن دارند. از آنجا که کوچکترین آلکین که نام آیوپاک آن اتین (C۲H۲) است، پیشتر به نام استیلن شناخته میشده است؛ آلکینها به نام استیلنها یا گروه اسیتیلنی نیز نامیده میشوند.
نامگذاری آلکینها
روش سنتی
- در نامگذاری معمولی، آلکینها به عنوان مشتقات استیلنی نامگذاری میشوند. معمولاً برای نامگذاری استیلنهای کوچک از این روش بهره گرفته میشود.
روش آیوپاک
روش جامع برای نامگذاری آلکینها روش آیوپاک(IUPAC) است و اصول آن، مشابه نامگذاری آلکنهاست و با رعایت نکات زیر انجام میشود:
- درازترین زنجیری را که پیوند سه گانه در آن قرار دارد، مشخص و کربنهای زنجیر اصلی را از طرفی شماره گذاری میکنیم که اولین کربن پیوند سهگانه شماره کوچکتری را داشته باشد.
- نام گروهها و شماره کربن محل آنها را معین و به ترتیب الفبای انگلیسی مرتب میکنیم.
- با ذکر شماره کربن محل پیوند سهگانه و تغییر نام آخر زنجیر از ane به yne نامگذاری به پایان میرسد.
خواص فیزیکی
خواص فیزیکی آلکینها، مشابه آلکنهای هم کربن است. آلکینها، ترکیباتی با قطبیت بیشتر هستند که در حلالهای با قطبیت کمتر مثل تتراکلرید کربن، بنزن و اترها بخوبی حل میشوند، ولی در آب نامحلولند. همانند سایر هیدروکربنها سبکتر از آب هستند. بررسی و مقایسه نقطه ذوب و نقطه جوش این مواد نشان میدهد که با افزایش تعداد کربن نقطه جوش افزایش مییابد و با شاخهدار شدن کاهش مییابد.
فرآوری
به طور کلی دو روش زیر برای فرآوری آلکینها به کار میرود:
- تبدیل یک آلکین به آلکینهای دیگر است که با تغییر و بزرگ کردن آلکینهای کوچک امکانپذیر میباشد.
- به وجودآوردن پیوند سهگانه کربن-کربن در مولکول میباشد که با انجام واکنشهای شیمیایی مناسب انجام پذیر میباشد.
این مطلب در تاریخ: یک شنبه 6 اسفند 1391 ساعت: 13:3 منتشر شده است